Με ιστορία δύο αιώνων περίπου, περισσότερα από 1 εκατομμύριο βιβλία, περιοδικά και σπάνια χειρόγραφα από τον 9ο ως τον 20ό αιώνα, η Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος αποτελεί θεματοφύλακα της ελληνικής γραμματείας και συνδετικό κρίκο του παρελθόντος, του παρόντος και του μέλλοντος.
Στις νέες της εγκαταστάσεις, επαναπροσδιορίζει τη σχέση της με το κοινό ως χώρος μελέτης, έρευνας και εκπαίδευσης, ως εκκολαπτήριο νέων ιδεών και ανοιχτός τόπος μάθησης, ενώ για πρώτη φορά δημιουργεί ένα Δανειστικό Τμήμα το οποίο προσφέρει μια ξεχωριστή συλλογή για παιδιά, εφήβους και ενήλικες σε συνδυασμό με ένα ευρύ φάσμα εκπαιδευτικών και διαδραστικών προγραμμάτων.
Αυτός ο διττός της χαρακτήρας απεικονίζεται και στη διάταξή της στο νέο κτίριο των 23.000 τ.μ. Ο κεντρικός άκαμπτος κορμός που συμβάλλει στη στατική δομή του κτιρίου είναι μια μεγάλη δεξαμενή: ένας κύβος ντυμένος με βιβλία, τόσο εξωτερικά όσο και εσωτερικά, όπου σε δύο επίπεδα ξεδιπλώνονται τα αναγνωστήρια. Αντίθετα στο ισόγειο, η είσοδος της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Ελλάδος οδηγεί στον μεγάλο, ανοικτό χώρο υποδοχής, ο οποίος παρέχει άμεσο οπτικό προσανατολισμό προς όλες τις λειτουργίες της.
Η Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος αναπτύσσεται και στα 4 επίπεδα από τα οποία αποτελείται το κτίριο. Ειδικότερα, οι χώροι του Δανειστικού της Τμήματος συγκεντρώνονται στη στάθμη του ισογείου και σε τμήμα του 2ου επιπέδου. Στον 2ο όροφο λειτουργούν τα 2 δημόσια αναγνωστήρια, το ανοιχτό αναγνωστήριο με θέα την αγορά και το κλειστό αναγνωστήριο προς την πίσω αγορά.
Παράλληλα, οι νέες εγκαταστάσεις περιλαμβάνουν κατάλληλα διαμορφωμένα θησαυροφυλάκια και πλήρως εξοπλισμένα εργαστήρια για τη σωστή διαφύλαξη, συντήρηση και ψηφιοποίηση χειρογράφων, παλαιτύπων και άλλων πολύτιμων συλλογών.
Μέσα στον χώρο υποδοχής της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Ελλάδος δεσπόζει ο εμβληματικός Πύργος Βιβλίων, ο οποίος είναι ορατός και από τον χώρο της Αγοράς μέσω της γυάλινης πρόσοψης δηλώνοντας έτσι την ταυτότητα του κτιρίου στο κοινό πριν καν μπει μέσα.
Ο Πύργος Βιβλίων είναι τετράγωνος, με πλευρά 20μ., και εκτείνεται σε όλο το ύψος του κτιρίου. Ο Πύργος περιβάλλεται από εξώστες ελαφριάς κατασκευής και τροχήλατες βιβλιοθήκες που φιλοξενούν τα βιβλία. Στο ισόγειο ο Πύργος Βιβλίων φιλοξενεί έναν πολυχώρο που προσφέρεται για σεμινάρια και ομιλίες. Ο Πύργος αναπτύσσεται και επικοινωνεί με τα υπόλοιπα επίπεδα της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Ελλάδος φιλοξενώντας θεματικά αναγνωστήρια.
Από την οροφή του χώρου της υποδοχής της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Ελλάδος (18 μέτρα ύψος) κρέμεται ένα κινούμενο γλυπτό του Susumu Shingu κατασκευασμένο από αλουμίνιο και ύφασμα. Το έργο έχει την ονομασία Myth και συνοδεύεται από τη φράση: «Επιστήμη, Ιστορία, Λογοτεχνία και Τέχνη συναντιούνται πέρα και πάνω από τον χώρο και τον χρόνο».
Η οροφή της Βιβλιοθήκης καλύπτεται από φυτεμένο δώμα και αποτελεί τμήμα του Πάρκου Σταύρος Νιάρχος.
