Το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος και ο διακεκριμένος αρχιτέκτονας, Renzo Piano, παρουσίασαν σήμερα τα τελικά αρχιτεκτονικά σχέδια για το Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος (ΚΠΙΣΝ), το οποίο περιλαμβάνει το Πάρκο Σταύρος Νιάρχος, έκτασης 170.000 τμ και τις νέες, υπερσύγχρονες εγκαταστάσεις της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Ελλάδος και της Εθνικής Λυρικής Σκηνής. Η κατασκευή του KΠΙΣΝ, στο Φαληρικό Δέλτα, θα ξεκινήσει εντός του 2011 και προβλέπεται να ολοκληρωθεί το 2015.
Το Πάρκο Σταύρος Νιάρχος θα καταλαμβάνει το 85% της συνολικής υπό διαμόρφωση έκτασης, προσφέροντας στους πολίτες της Αθήνας έναν αναγκαίο χώρο πρασίνου, ενώ τα κτίρια της Εθνικής Βιβλιοθήκης και της Λυρικής Σκηνής θα καλύπτουν το 15% της συνολικής έκτασης. Διατηρώντας μια ήπια κλίση, το Πάρκο θα οδηγεί σταδιακά σε λόφο ύψους 32 μέτρων, προσφέροντας στους επισκέπτες πανοραμική θέα προς τη θάλασσα και το αστικό τοπίο.
Κάτω από το Πάρκο, τα δύο κτίρια της Εθνικής Βιβλιοθήκης και της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, ενώνονται σε μία ενιαία δομή με γυάλινη πρόσοψη, εναρμονισμένη με τον περιβάλλοντα χώρο. Βασικός συνδετικός κρίκος των δύο κτιρίων είναι η «Αγορά», ένας υπαίθριος χώρος συνάντησης των επισκεπτών, που αποτελεί παράλληλα κοινή πύλη εισόδου προς τη Βιβλιοθήκη και τη Λυρική Σκηνή.
Το υπερσύγχρονο κτίριο της Βιβλιοθήκης, θα εκσυγχρονίσει τον θεσμό, επιτρέποντας την ενίσχυση του ερευνητικού της ρόλου και την ταυτόχρονη επέκταση της δράσης της από αποκλειστικά ερευνητική βιβλιοθήκη σε δημόσιο μέσο χωρίς περιορισμούς χρήσης. Αντίστοιχα, η Εθνική Λυρική Σκηνή, στο νέο της σπίτι, θα αποκτήσει έναν πολυλειτουργικό χώρο προηγμένης τεχνολογίας, σχεδιασμένο για να φιλοξενήσει τις πιο απαιτητικές παραγωγές.
Ο αρχιτεκτονικός στόχος του έργου είναι η αρμονική ενσωμάτωση του ΚΠΙΣΝ με το περιβάλλον τοπίο και η ταυτόχρονη συμβολή στην ανάδειξή του, καθώς επίσης και η λειτουργία του ως υπόδειγμα περιβαλλοντικής βιωσιμότητας.
Ο στόχος της βιωσιμότητας επιδιώκεται τόσο μέσω της «πράσινης οροφής» της Εθνικής Βιβλιοθήκης και της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, η οποία θα μειώσει σημαντικά τις απαιτήσεις κλιματισμού των κτιρίων, όσο και μέσω του φωτοβολταϊκού στεγάστρου που παράγει ενέργεια για τις ανάγκες των δύο κτιρίων, συνεισφέροντας στην επίτευξη του στόχου για μειωμένες εκπομπές CO2.
Με εμφανή περιβαλλοντική συνείδηση, το έργο αποσκοπεί να κατακτήσει την Πλατινένια ή Χρυσή πιστοποίηση LEED (Leadership in Energy and Environmental Design) την πρώτη διάκριση αυτού του είδους στην Ελλάδα, καθώς και την πρώτη για έργο τέτοιας μεγάλης κλίμακας στην Ευρώπη.
Το έργο, συνολικού κόστους €566 εκατομμυρίων ευρώ είναι αντιπροσωπευτικό της δέσμευσης του Ιδρύματος απέναντι στον Πολιτισμό, την Παιδεία και την Περιβαλλοντική ανάπτυξη της χώρας, και πραγματοποιείται σε έκταση γης που ανήκει στο Ελληνικό Δημόσιο. Μετά την ολοκλήρωση της κατασκευής του, εντός του 2015, η λειτουργία και η διαχείριση του Κέντρου θα περιέλθουν εξ ολοκλήρου στο Ελληνικό Δημόσιο, γεγονός που το καθιστά την πρώτη σύμπραξη δημοσίου και ιδιωτικού τομέα τέτοιας εμβέλειας στην Ελλάδα.
Συμβάλλοντας σημαντικά στη πολεοδομική, πολιτιστική, πνευματική, περιβαλλοντική, αλλά και αισθητική αναδιαμόρφωση της ευρύτερης περιοχής, και αποτελώντας ένα από τα μεγαλύτερα κατασκευαστικά έργα της χώρας των τελευταίων ετών, το ΚΠΙΣΝ θα ενισχύσει άμεσα την τοπική και εθνική οικονομία, δημιουργώντας νέες θέσεις εργασίας και ενισχύοντας την εισροή κεφαλαίων σε ένα δυσχερές οικονομικό περιβάλλον.
Μελέτη του οικονομικού και κοινωνικού αντίκτυπου του ΚΠΙΣΝ, η οποία εκπονήθηκε από την εταιρεία BCG (Boston Consulting Group) με ανάθεση του Ιδρύματος, εκτιμά ότι το έργο θα έχει, μεταξύ άλλων, τα ακόλουθα οφέλη:
• Ετήσια απασχόληση 1.500- 2.400 ατόμων στην κατασκευή του Κέντρου
• €1 δισ. Ευρώ βραχυπρόθεσμης και μεσοπρόθεσμης οικονομικής δραστηριότητας συμπεριλαμβανομένων των άμεσων κατασκευαστικών δαπανών
• €160 εκ. ευρώ αναμένεται να αποφέρει σε ετήσια βάση η λειτουργία του Κέντρου στην οικονομική δραστηριότητα της ευρύτερης περιοχής
• Με τη δημιουργία του Πάρκου θα διπλασιαστούν οι χώροι πρασίνου στους γειτονικούς δήμους, συμβάλλοντας στη βελτίωση της ποιότητας του αέρα και την εξοικονόμηση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα
• Η Αθήνα θα αποκτήσει ένα παγκοσμίου επιπέδου Κέντρο Πολιτισμού, καθώς και ένα χώρο συνάντησης και αστικό προορισμό – με όλη τη συνακόλουθη διεθνή αναγνώριση
• Η συνεχιζόμενη λειτουργία και τα προγράμματα του ΚΠΙΣΝ θα αποτελέσουν μόνιμο οικονομικό και πολιτιστικό μοχλό ανάπτυξης για την Ελλάδα
Τοπικός συνεργάτης του αρχιτεκτονικού γραφείου Renzo Piano Building Workshop για το έργο είναι η εταιρεία αρχιτεκτονικής, μηχανικής και σχεδιασμού, Betaplan.
«Το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος προσφέρει με ιδιαίτερη χαρά το συγκεκριμένο δώρο σε όλους τους Έλληνες», δήλωσε ο Ανδρέας Δρακόπουλος, Πρόεδρος του Δ.Σ. του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος. «Σήμερα, το Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος αποκτά μορφή και προσβλέπω στην ημέρα που το πρωτοπόρο αυτό Κέντρο, ως πρότυπο βιωσιμότητας και σύμβολο καινοτομίας και εθνικής ανάπτυξης, θα υποδεχθεί όλο τον κόσμο στις υπερσύγχρονες εγκαταστάσεις του».