Μάρτιος 2022: Δενδρολίβανο, Rosmarinus officinalis - Εικόνα

Ο Μάρτιος στο ΚΠΙΣΝ έχει βάλει τα καλά του και περιμένει ανυπόμονος την Άνοιξη που καταφθάνει μυρωδάτη!

Με αφορμή, τις Αισθήσεις, και πιο συγκεκριμένα αυτές της Όσφρησης και της Γεύσης, το φυτό του Μαρτίου είναι το άκρως αρωματικό Δενδρολίβανο. Στον Μεσογειακό Κήπο, στα Δυτικά Μονοπάτια, στα Φυτεμένα Δώματα, στην Εσπλανάδα, όπου κι αν κοιτάξει κανείς στο ΚΠΙΣΝ, βρίσκει πληθώρα Δενδρολίβανου. 
 
Το Δενδρολίβανο, γνωστό και ως Αρισμαρί, είναι αρωματικός, πολυετής και αειθαλής θάμνος ο οποίος ανήκει στο γένος Rosmarinus και στην οικογένεια των Χειλανθών. Το γένος Rosmarinus περιλαμβάνει το Rosmarinus officinalis, που αναφέρεται ως Δενδρολίβανο το Φαρμακευτικό, και αρκετές άλλες ποικιλίες, όπως είναι η Rosmarinus officinalis - ‘Barcelona’, ‘Corsican Blue’, ‘Tuscan Blue’, ‘Ulysse’ και ‘Sappho’, τις οποίες συναντάμε και στο ΚΠΙΣΝ.

Η λατινική ονομασία του φυτού Rosmarinus σημαίνει «Δροσιά της θάλασσας». Είναι σύνθετη από τις λέξεις Ros (δροσιά) και Marinus (θαλάσσιος), γιατί θεωρείτο πως το συγκεκριμένο φυτό μπορεί να αναπτυχθεί χωρίς πότισμααρκούμενο μόνο στην υγρασία που έρχεται από τη θάλασσα. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε που φυτρώνει και σε βραχώδεις ορεινές περιοχές. Αποτελεί επίσης, ένα από τα πιο χαρακτηριστικά φυτά της Μεσογειακής χλωρίδας, αν και σήμερα καλλιεργείται ως καλλωπιστικό για τα ωραία κυανά άνθη του, σε όλη σχεδόν την Ευρώπη και τις εύκρατες περιοχές της Αμερικής.

Είναι πυκνόφυλλοπολύκλαδο και συνήθως φτάνει τα 2 μέτρα. Τα φύλλα του είναι στενόμακρα, δερματώδη και θυμίζουν χοντρές πευκοβελόνες. Η πάνω επιφάνεια των φύλλων του έχει σκούρο πράσινο χρώμα, ενώ η κάτω είναι ελαφρώς χνουδωτή, σε λευκό ή αχνά γκριζωπό χρώμα. Τα άνθη βρίσκονται κατά ομάδες και βγαίνουν στις μασχάλες των φύλλων. 

Η κύρια ανθοφορία του Δενδρολίβανου πραγματοποιείται νωρίς την άνοιξη, ενώ υπάρχει και δεύτερη ανθοφορία μικρότερης έκτασης το φθινόπωρο. Είναι μελισσοτροφικό φυτό και προσελκύει έντονα τις μέλισσες. Οι βλαστοί έχουν ευχάριστο άρωμα που προσομοιάζει αυτό του τσαγιού, ενώ η γεύση τους είναι ελαφρώς πικρή και καυτερή

Το Δενδρολίβανο είναι επίσης ιδιαίτερα γνωστό για τη χρήση του τόσο στην αρωματοποιία, στη σαπωνοποιία, στην μαγειρική και στη ζαχαροπλαστική, αλλά και για τις θεραπευτικές του ιδιότητες. Πιο συγκεκριμένα, το αιθέριο έλαιο του Δενδρολίβανου λαμβάνεται από τα άνθη, τα φύλλα και τα μαλακά κλαδιά με ατμοαπόσταξη, και χρησιμοποιείται στην παρασκευή φαρμάκου για τους ρευματισμούς, τους διάφορους ερεθισμούς του στόματος, καθώς και για το βήχα. Θεωρείται ότι προάγει και βελτιώνει τη μνήμη, ενώ παράλληλα προστατεύει το μυαλό από παθήσεις, όπως η νόσος Αλτσχάιμερ και η άνοια. 

Το Δενδρολίβανο, σύμβολο ομορφιάς, ευεξίας και ελιξίριο της νεότητας, λέγεται ότι ήταν το δώρο της θεάς Αφροδίτης στους ανθρώπους. Άλλοι θέλουν τη θεά Αφροδίτη κατά τη γέννηση της από την μήτρα του Ουρανού και αναδυόμενη από τη θάλασσα, να φοράει στον λαιμό της κολιέ από ανθισμένο Δενδρολίβανο. Οι Αρχαίοι Έλληνες πάντως το χρησιμοποιούσαν σε θρησκευτικές τελετές και γιορτές, στολισμούς κτιρίων, ναών και ως άλικο θυμιάματος, ενώ δεν παρέλειπαν να φορούν στεφάνι Δενδρολίβανου, όποτε μελετούσαν σκληρά. Σημαντικές είναι και οι αντιβακτηριακές ιδιότητες του Δενδρολίβανου, καθώς χρησιμοποιήθηκε στα Γαλλικά νοσοκομεία μέχρι και τις αρχές του 20ου αι., για την απολύμανση του αέρα.

 

Μπορείτε να προμηθευτείτε το χειροποίητο σαπούνι με αιθέρια έλαια δενδρολίβανου που φύεται στο ΚΠΙΣΝ από το online store του ΚΠΙΣΝ ή κατά την επίσκεψή σας στο φυσικό κατάστημα.