Μάιος 2022: Γαλατσίδα θαμνώδης – Τιθυμαλώ, Euphorbia characias ssp. Wulfenii - Εικόνα

Ο Μάιος στον Μεσογειακό Κήπο και στα Δυτικά μονοπάτια του ΚΠΙΣΝ είναι ηχηρός και έχει φωτεινό λεμονο-πράσινο χρώμα!

Τα άνθη της θαμνώδους Γαλατσίδας, γνωστής και ως Τιθυμαλώ, δημιουργούν μεγάλες κίτρινες ταξιανθίες, οι οποίες με το τέλος της  Άνοιξης, απελευθερώνουν τον σπόρο τους με ένα χαρακτηριστικό ήχο. Η επιστημονική ονομασία του φυτού είναι Euphorbia characias (Ευφορβία η χαρακίας), ανήκει στην οικογένεια Euphorbiaceae και πρόκειται για ένα πολυετές, φρυγανώδες-υποθαμνώδες είδος ευφόρβιας με ευρεία εξάπλωση σε όλη τη Μεσογειακή λεκάνη, όπου φύεται σε πετρώδεις και βραχώδεις βιοτόπους, απ’ όπου προέρχεται άλλωστε και το όνομα του είδους (χάρακας=βράχος).
 
Αναπτύσσεται με τη μορφή ορθόκλαδων θολωτών συστάδων ύψους έως κι 1 μέτρο και πλάτους 80 εκατοστών, οι οποίες αποτελούνται από έντονα γραμμικά στελέχη στα οποία εκφύεται σπειροειδώς το πυκνό φύλλωμα. Αυτό αποτελείται από μικρά, στενά λογχοειδή φύλλα με γλαυκοπράσινο-μπλε χρώμα.

Η θεαματική, εξαιρετικά πλούσια ανθοφορία του πραγματοποιείται από το Φεβρουάριο έως τον Ιούνιο, με τις μαζικά εκφυόμενες ταξιανθίες, που ονομάζονται κυάθια, από την αρχαία ελληνική λέξη «κυάθιο», που σημαίνει κύπελλο.

Είναι ένα φυτό σχετικά γρήγορης ανάπτυξης, ιδιαίτερα σκληρό, ευπροσάρμοστο και εύκολο στην καλλιέργειά του. Προτιμά τις προσήλιες θέσεις αλλά με καλή στράγγιση. Είναι πολύ ανθεκτική στην ξηρασία αλλά και σε θερμοκρασίες έως  - 15 °C. Αναπαράγεται με σπόρο και μοσχεύματα, όντας συχνά αυτοσπειρόμενη σε ευνοϊκές θέσεις. Είναι ελκυστική σε έντομα-επικονιαστές, όπως μέλισσες και πεταλούδες..

Στην Ελλάδα συναντάμε 40 από τα συνολικά 1600 είδη Ευφορβίας παγκοσμίως, τα οποία αποκαλούμε Γαλατσίδες, λόγω του γαλακτώδους χυμού που βγαίνει από τον κορμό του φυτού όταν κοπεί. Αν και ο χυμός του είναι τοξικός και μπορεί να προκαλέσει κνησμό κατά την επαφή του με το ανθρώπινο δέρμα, το φυτό πρόκειται για το «φαρμακευτικό ευφόρβιο» των αρχαίων γνωστό για τις θεραπευτικές του ιδιότητες. Ο Διοσκουρίδης μάλιστα αναφέρεται σε αυτό ως «Τιθύμαλλος ο Χαρακίας», τονίζοντας τις επουλωτικές, αντιασθματικές και αντιπυρετικές ιδιότητες του.