Μάϊος 2021: Κίστος ή Λαδανιά, Cistus x aguilarii & creticus 'Bali'  - Εικόνα

Αυτό το μήνα, κάνουμε έναν ψηφιακό περίπατο στον Μεσογειακό μας κήπο και γνωρίζουμε τον Κίστο (Rock Rose) ή αλλιώς Λαδανιά! Ο Κίστος ανήκει στην οικογένεια των Cistaceae, είναι ένας αειθαλής θάμνος με ευχάριστη αρωματική ρητινώδη οσμή και λευκά ή ροζ μεταξένια άνθη με 5 πέταλα, τα οποία θυμίζουν τσαλακωμένο χαρτί. Χαρακτηρίζεται από την άφθονη ανθοφορία του κατά το τέλος της άνοιξης και για την αντοχή του σε συνθήκες ξηρασίας.

Τα φύλλα του Κίστου είναι πλούσια σε πολυφαινόλες, την ρητίνη λάδανο η οποία χρησιμοποιείται στην αρωματοποιία. Οι αρχαίοι χρησιμοποιούσαν το ρετσίνι αυτό σαν θυμίαμα αλλά και ως φαρμακευτική αλοιφή για δερματικές παθήσεις.

Στο Πάρκο Σταύρος Νιάρχος συναντάμε 2 από τα 20 περίπου είδη του, τον Cistus x aguilarii 'Maculatus' (φωτογραφία) και τον Cistus creticus 'Bali'

Ο Κίστος είναι ένα κατεξοχήν μελισσοκομικό φυτό. Στα άνθη του βρίσκεται άφθονη και καλής ποιότητας γύρη, πλούσιο νέκταρ, και στα φύλλα του η ρητίνη με την οποία οι μέλισσες δημιουργούν την πρόπολη. Με τη σειρά τους, οι μέλισσες συμβάλλουν στην υγεία των φυτών του ΚΠΙΣΝ και στη γενικότερη εξισορρόπηση του τοπικού οικοσυστήματος.

Ο Κίστος στη φύση έχει έναν ιδιαίτερο ρόλο, αφού φυτρώνει μετά από φωτιά και τα νέα φυτά μπορούν να καλύψουν μεγάλη έκταση καμένης γης, γι' αυτό χαρακτηρίζεται και ως πυρόφυτο. 

Ξέρατε ότι...

Μέσα από το βιβλίο του Έλμουτ Μπάουμαν «Η Ελληνική Χλωρίδα, στο μύθο, στη τέχνη και στη λογοτεχνία» (1984) και από γραπτά του Διοσκουρίδη (1ος αι. μ.Χ.) μαθαίνουμε πως κατά το Μεσαίωνα, η συγκομιδή του ρετσινιού της Λαδανιάς γινόταν από τους βοσκούς, οι οποίοι χτένιζαν το τρίχωμα των ζώων τους όπου κολλούσε το ρετσίνι. Για τη διαδικασία αυτή χρησιμοποιούσαν ένα συγκεκριμένο είδος τσουγκράνας με δερμάτινες λωρίδες και γινόταν μόνο τις ζεστές μεσημβρινές ώρες κατά τις οποίες το ρετσίνι βρίσκεται σε ρευστή μορφή.

Extra fact: Συχνά, στις ρίζες της Λαδανιάς βρίσκεται ο Κύτινος, Cytinus hypocistis, ένα φυτό με εκτυφλωτικό κόκκινο χρώμα φύλλων και λευκά ή κίτρινα άνθη. Ο Κύτινος καθώς δεν έχει χλωροφύλλη, παρασιτεί στις ρίζες του φυτού για να προσλάβει τα θρεπτικά συστατικά που χρειάζεται. Το όνομα υπόκιστος προέρχεται από τον Διοσκουρίδη.